Is asbest schadelijk?

Asbest is een materiaal dat jarenlang veel werd gebruikt in de bouw vanwege zijn brandwerende, isolerende en sterke eigenschappen. Hoewel het sinds 1993 in Nederland verboden is, komt asbest nog vaak voor in gebouwen die vóór die tijd zijn gebouwd. Het materiaal zelf lijkt onschuldig, maar het kan ernstige gezondheidsrisico’s veroorzaken wanneer vezels vrijkomen en worden ingeademd. Daarom is een profesionele asbestinventarisatie van belang.

Wat maakt asbest gevaarlijk?

Het gevaar van asbest ligt in de microscopisch kleine vezels die het materiaal bevat. Wanneer asbestvezels vrijkomen, bijvoorbeeld bij boren, zagen, slijpen of breken van asbesthoudend materiaal, kunnen deze vezels in de lucht terechtkomen. Bij inademing komen de vezels in de longen terecht, waar ze moeilijk afgebroken of uitgescheiden worden. Dit kan leiden tot chronische irritatie van longweefsel en ernstige ziekten op de lange termijn.

Gezondheidsrisico’s van asbest

1. Asbestose
   Asbestose is een longaandoening veroorzaakt door langdurige blootstelling aan asbestvezels. Het leidt tot littekens in het longweefsel, wat resulteert in kortademigheid, hoesten en verminderde longfunctie.

2. Mesothelioom
   Mesothelioom is een zeldzame, maar zeer agressieve vorm van kanker die ontstaat in het borstvlies of buikvlies. Het is direct gerelateerd aan blootstelling aan asbest en ontwikkelt zich vaak pas tientallen jaren na de blootstelling.

3. Longkanker
   Blootstelling aan asbest verhoogt het risico op longkanker, vooral bij mensen die roken. De combinatie van asbestvezels en tabaksrook vergroot de kans op ernstige ziekten aanzienlijk.

4. Andere gezondheidsproblemen
   Langdurige blootstelling aan asbest kan ook leiden tot pleurale plaques, een verdikking van het longvlies, en andere ademhalingsproblemen.

Waarom is het gevaar vaak pas later zichtbaar?

Het grootste probleem van asbest is dat de gezondheidsrisico’s vaak pas jaren later optreden. De incubatietijd voor ziektes zoals mesothelioom kan 20 tot 50 jaar zijn. Hierdoor lijken gebouwen en werkzaamheden in eerste instantie veilig, terwijl blootstelling aan kleine hoeveelheden vezels op lange termijn ernstige gevolgen kan hebben.

Preventie en veiligheid

Vanwege de schadelijke eigenschappen van asbest is het belangrijk om voorzichtig om te gaan met gebouwen die mogelijk asbest bevatten:

• Professionele inventarisatie: Laat een gecertificeerd bedrijf een asbestinventarisatie uitvoeren om materialen in kaart te brengen.

• Veilige verwijdering: Als asbest wordt aangetroffen, laat het dan verwijderen door erkende specialisten volgens de wetgeving.

• Beheer: In sommige gevallen kan asbest veilig beheerd blijven, mits beschadigde materialen worden gemarkeerd en niet worden bewerkt.

Conclusie

Asbest is schadelijk vanwege de microscopisch kleine vezels die, wanneer ingeademd, ernstige en vaak dodelijke ziekten kunnen veroorzaken. Langdurige blootstelling kan leiden tot asbestose, mesothelioom, longkanker en andere ademhalingsproblemen. Het is daarom essentieel om gebouwen van vóór 1993 te controleren op asbest en, indien nodig, maatregelen te nemen om blootstelling te voorkomen. Een asbestinventarisatie door een gecertificeerd bedrijf is de eerste stap naar een veilige leef- en werkomgeving.